เขื่อนรัชชประภา มีชื่อเรียกดั้งเดิมว่า “เขื่อนเชี่ยวหลาน” เป็นเขื่อนอเนกประสงค์แห่งที่สองของภาคใต้ อยู่ในจังหวัดสุราษฎร์ธานี เมื่อก่อนสร้างแล้วเสร็จได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว พระราชทานนามให้ใหม่ว่า “เขื่อนรัชชประภา” มีความหมายว่า “แสงสว่างแห่งราชอาณาจักร”

เขื่อนรัชชประภา สร้างปิดกั้นลำน้ำคลองแสง ที่บ้านเชี่ยวหลาน ตำบลเขาพัง อำเภอบ้านตาขุน จังหวัดสุราษฎร์ธานี โดยพื้นที่ส่วนใหญ่ติดอุทยานแห่งชาติเขาสกเกือบทั้งหมด เป็นเขื่อนหินถมแกนดินเหนียว สูง 94 เมตร ความยาวสันเขื่อน 761 เมตร และมีเขื่อนปิดกั้นช่องเขาขาดอีก 5 แห่ง มีความจุ 5,638.8 ล้านลูกบาศก์เมตร  พื้นที่อ่างเก็บน้ำ 185 ตารางกิโลเมตร ปริมาณน้ำไหลเข้าอ่างเฉลี่ยปีละ 3,057 ล้านลูกบาศก์เมตร ติดตั้งเครื่องผลิตไฟฟ้า เครื่องละ 80,000 กิโลวัตต์ จำนวน 3 เครื่อง รวมกำลังการผลิต 240,000 กิโลวัตต์ ให้พลังงานไฟฟ้าเฉลี่ยปีละประมาณ 554 ล้านกิโลวัตต์ต่อชั่วโมง

เขื่อนรัชชประภา หรือที่เรียกกันติดปากว่า กุ้ยหลินเมืองไทย เป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่โดดเด่นที่สุดของอุทยานแห่งชาติเขาสก ทัศนียภาพโดยทั่วไปภายในอ่างเก็บน้ำเหนือเขื่อนรัชชประภามีทัศนียภาพที่สวยงาม นักท่องเที่ยวทุกคณะที่ไปเห็นล้วนประทับใจ

ภูมิประเทศโดยทั่วไปเป็นภูเขาหินปูนที่สูงชันล้อมรอบไปด้วยผืนน้ำที่กว้างใหญ่ ด้วยความลึกของระดับน้ำประกอบกับสีของตะไคร่น้ำที่อยู่เบื้องล่างทำให้น้ำในเขื่อนมีสีเข้มเหมือนสีมรกตจนนักท่องเที่ยวหลายท่านคิดว่าเป็นน้ำทะเล

ลักษณะภูมิประเทศไปคล้ายกับภูมิประเทศที่เมืองกุ้ยหลินประเทศจีน จึงได้ฉายาว่ากุ้ยหลินเมืองไทย นอกจากเขื่อนรัชชประภาจะมีทัศนียภาพที่สวยงามแล้ว พื้นที่รายรอบเขื่อนยังมีแหล่งท่องเที่ยวที่น่าสนใจอีก เช่น ถ้ำน้ำทะลุ เป็นถ้ำที่มีลำธารไหลผ่านและต้องเดินป่าเข้าไปชม เส้นทางเดินบรรยากาศร่มรื่นระยะทางเดินไม่ไกล เส้นทางไม่ลำบากมาก  ถ้ำปะการังก็น่าสนใจและเข้าถึงได้สะดวกไม่ต้องเดินทางไกลเหมือนถ้ำน้ำทะลุ

จุดชมวิวเป็นอีกจุดหนึ่งที่น่าสนใจ อยู่บนเขาสูงซึ่งจะต้องเดินป่าไต่ความสูงขึ้นไป จากจุดชมวิวเมื่อมองลงมาจะเห็นเกาะแก่งน้อยใหญ่ที่กระจัดกระจายอยู่ในบริเวณอ่างเก็บน้ำ

สถานที่ตั้ง อุทยานแห่งชาติเขาสก อยู่ในเขตจังหวัดสุราษฎร์ธานี อาณาเขตครอบคลุมพื้นที่บริเวณเทือกเขาสูง ในพื้นที่จังหวัดสุราษฎร์ธานีไปจนถึงอำเภอตะกั่วป่า จังหวัดพังงา ตามทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 401 อุทยานแห่งชาติเขาสกแบ่งเป็น 2 พื้นที่ใหญ่ๆ คือ เขื่อนเชี่ยวหลาน หรือเขื่อนรัชชประภา ซึ่งตั้งอยู่บริเวณ กม 57-58 ตามเส้นทางหลวงสาย 401 ห่างออกไปอีก 51 กม คือบริเวณทำการอุทยานแห่งชาติเขาสก ซึ่งตั้งอยู่ที่ กม 109 บนถนนเส้นเดียวกัน แต่เดิมนั้นอุทยานแห่งชาติเขาสกมีเฉพาะพื้นที่ที่เป็นป่าเขา ต่อมาภายหลังการไฟฟ้าฝ่ายผลิตได้สร้างเขื่อนเขี่ยวหลานขึ้นมาเพื่อผลิตกระแสไฟฟ้า จึงทำให้พื้นที่ป่าบางส่วนกลายเป็นเขื่อนเก็บกักน้ำ และยังอยู่ในการดูแลพื้นที่โดยอุทยานแห่งชาติเขาสก

แหล่งท่องเที่ยวของอุทยานแห่งชาติเขาสกแบ่งลักษณะการท่องเที่ยวตามลักษณะพื้นที่ได้ 2 ประเภท คือการท่องเที่ยวทางบกหรือการเดินป่า และการท่องเที่ยวทางน้ำหรือการล่องเรือชมวิวเหนือเขื่อน-นอนแพ พื้นที่การท่องเที่ยวทั้งสองแบบนี้อยู่ห่างกันประมาณ 51 กิโลเมตร ตามถนนหลวง หรือ 65 กิโลเมตรจากเขื่อน

การท่องเที่ยวทางบกหรือการเดินป่า กิจกรรมหลักอยู่บริเวณพื้นที่รอบๆ ที่ตั้งอุทยานแห่งชาติเขาสก หรือที่ กม 109   แหล่งท่องเที่ยวหลักๆ ได้แก่ น้ำตกต่างๆ ที่เกิดจากลำน้ำในคลองศกที่ไหลลดหลั่นเป็นชั้นๆ เกิดเป็นน้ำตกหลายแห่งให้นักท่องเที่ยวได้ไปเที่ยวชมด้วยการเดินเท้าเข้าไป หรือที่เรียกกันว่าเดินป่าเขาสก นอกจากเดินป่าเขาสกเพื่อชมน้ำตกแล้ว จุดไฮไลท์ของที่นี่คือ ดอกบัวผุด ซึ่งเป็นดอกไม้ที่มีขนาดใหญ่ ว่ากันว่าใหญ่ที่สุดในโลก มีกระจายอยู่ในหลายพื้นที่ สำหรับที่เขาสกนี้พบว่ามีดอกบัวผุดอยู่หลายจุดและมีดอกผลัดกันเปลี่ยนกันบานไปเรื่อยๆ ตั้งแต่ต้นฤดูจนถึงปลายฤดู เนื่องจากหาชมได้ง่ายกว่าพื้นที่อื่นๆ จึงทำให้เขาสกมีชื่อเสียงโด่งดังในเรื่องของกิจกรรมท่องเที่ยวเดินป่าชมบัวผุดจนมีนักท่องเที่ยวไปชมกันมากมายทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศ

การท่องเที่ยวทางน้ำ คือการท่องเที่ยวในอ่างเก็บน้ำเหนือเขื่อนรัชชประภา ที่กล่าวว่าท่องเที่ยวทางน้ำเพราะว่าเราต้องนั่งเรือไปยังแหล่งท่องเที่ยวต่างๆ เหนือเขื่อน กิจกรรมการท่องเที่ยวในเขื่อน ได้แก่ นั่งเรือชมวิวเกาะแก่งหิน หรือกุ้ยหลินเมืองไทย นั่งเรือไปนอนแพ สัมผัสบรรยากาศธรรมชาติที่รายล้อมไปด้วยผืนน้ำและภูเขา พายเรือแคนู เล่นน้ำ ตกปลา นั่งเรือไปเที่ยวถ้ำปะการัง นั่งเรือไปปากทางถ้ำน้ำทะลุ แล้วเดินเท้าไปยังถ้ำ นั่งซุ่มดูนกเงือกที่มีมากมายในป่าแห่งนี้

ถึงแม้การเที่ยวเขื่อนจะเป็นการเที่ยวแบบนั่งเรือเที่ยวแต่ก็มีกิจกรรมการเดินป่าด้วย คือการเดินป่าไปเที่ยวถ้ำน้ำทะลุเป็นเส้นทางเดินป่าที่น่าสนใจ เส้นทางเดินร่มรื่นเป็นธรรมชาติ ตลอดเส้นทางต้องเดินผ่านลำธารารตื้นๆ หลายจุด น้ำใส ปลาในลำธารก็เยอะ บริเวณชื้นแฉะริมลำธารก็มักจะมีผีเสื้อลงมากินโป่งให้เห็นอยู่ทุกครั้งที่ไป

หมายเหตุ

- หากต้องการใช้บริการรถรับส่งสนามบินสามารถแจ้งล่วงหน้าได้

- เขื่อนสามารถเที่ยวชมได้ทั้งปี

- ถ้ำน้ำทะลุสามารถชมได้ระหว่างเดือนพฤศจิกายน-เมษายน